Film jest znakomitym wstępem do rozmowy o emocjach i potrzebach. Martyna Harland, psycholog z Uniwersytetu SWPS, przedstawia w tym miesiącu filmoterapię na konkretne problemy w rodzinnych relacjach. Może pozwolą ci spojrzeć inaczej na swoją sytuację. Film stwarza bezpieczną przestrzeń do wymiany tego, co myślimy i czujemy, ponieważ mówimy nie o sobie, ale o bohaterze. Jednocześnie odgrywa rolę diagnostyczną: gdy oglądamy film, zachodzi tzw. mechanizm projekcji – rzutujemy na ekran siebie, swoje emocje, doświadczenia i wiedzę, a więc to, na co zwracamy uwagę podczas seansu, mówi dużo o naszych potrzebach.
Przed seansem
Po przeczytaniu opisów zastanów się, który film jest dla ciebie najbardziej interesujący i dlaczego wybrałaś właśnie ten? Zatrzymaj się i skup na jednym z wątków filmowych. Odnieś go do siebie, do swojej rodziny. Porozmawiaj o tym z bliską osobą, znajomym czy z partnerem.
1. Kobieta w rodzinie. Co ją ogranicza?
„Mustang” to tegoroczny francuski kandydat do Oscara, który wywołał dyskusję dotyczącą wolności i praw współczesnych kobiet. W nadmorskim miasteczku kilkaset kilometrów od Stambułu Lele i jej cztery siostry wracają ze szkoły, świętując koniec roku i niewinnie flirtując z kolegami z klasy. Dla okolicznych mieszkańców ich zabawa okazuje się jednak zbyt frywolna. Wybucha lokalny skandal, przez co dom dziewczynek z dnia na dzień zamienia się w więzienie, a rodzina postanawia jak najszybciej wydać je za mąż – decydując o wyborze narzeczonych bez ich wiedzy. To, że opowieść, dzieje się w Turcji, jest istotne, ostatnio kraj zwrócił się znów w bardziej konserwatywną stronę. Film pokazuje, jak to jest być kobietą we współczesnej Turcji, gdzie sytuacja kobiet jest, bardziej niż kiedykolwiek, sprawą publiczną. Gdzie ich rola społeczna jest zredukowana do rodzenia dzieci i zajmowania się domem. A przecież Turcja była jednym z pierwszych państw, w których kobiety zyskały prawo głosu – już w latach 30.
„Mustang” Deniz Gamze Ergüven. Premiera: 8 kwietnia
2. Z wyboru, nie z przymusu. Jak wygląda dzisiaj nowoczesny model rodziny, i czy jest tylko jeden?
Amerykański futurolog Alvin Toffler w książce „Trzecia fala” naliczył aż 92 typy rodzin. Mama i córka lub mama, mąż i babcia czy dwie dziewczyny (nawet nie lesbijki) wychowujące dziecko jednej z nich – to także rodzina. W Polsce dalej funkcjonuje tradycyjny model rodziny. Poza jedną różnicą, dzisiaj rodzi się mniej dzieci. Film „The Swedish Theory of Love” ukazuje paradoks szwedzkiego społeczeństwa, które w latach 60.–70. było symbolem swobód obywatelskich, wyzwolenia kobiet i równouprawnienia. Dziś Szwecja przoduje w innym rankingu – osób, które umierają w samotności. Pytanie, czy kosztem niezależności i indywidualizmu jest zatem samotność?
3. W pojedynkę nie znaczy samotnie. Dlaczego tak trudno żyć po swojemu?
„Pasolini” jest rekonstrukcją ostatnich godzin życia kontrowersyjnego reżysera. Bohatera poznajemy w momencie, gdy skończył właśnie realizację skandalizującego „Salo, czyli 120 dni Sodomy”. Pasolini według przyjaciół był jak magnes, gromadził wokół siebie ludzi. Precyzyjny, skupiony, sprawiał, że go słuchają. Nie był w bliskim kontakcie ze swoją rodziną, ale nie był też samotny. Wyczulony na zło tego świata, współczujący, stający po stronie skrzywdzonych – jako artysta i homoseksualista – zaliczał się jednocześnie do wrogów państwa i Kościoła. Był hipisem i całe życie najważniejszą wartość stanowiła dla niego wolność osobista.
„Pasolini” Abel Ferrara Premiera: 1 kwietnia
4. Każda rodzina ma swoją tajemnicę. Jaki wpływ ma na nas przeszłość?
„El Clan” jest trochę jak „Ojciec chrzestny”. Argentyna, początek lat 80., film opiera się na prawdziwej historii rodziny Puccio. Za obrazem tradycyjnej rodziny kryje się złowieszczy klan aranżujący porwania oraz dokonujący morderstw. Arquimedes, jego założyciel, jest mózgiem wszystkich operacji. Alejandro, jego najstarszy syn, umiejętnie wskazuje mu potencjalne ofiary. Pozostali członkowie rodziny, w mniejszym lub większym stopniu są zaangażowani w porwania i mają swój udział w zyskach z okupu od rodzin ofiar. „El Clan” świetnie pokazuje mechanizm uwikłania w rodzinne problemy – to, jak trudno wydostać się jej członkom z kręgu tajemnic i problemów. Czy można uwolnić się od zbrodniczej przeszłości? W jaki sposób wyglądają relacje między ojcem i synem oraz resztą dzieci w takiej rodzinie?
„El Clan” Pablo Trapero. Premiera : 11 marca
5. Porozmawiamy o tym jutro. Dlaczego trudne sprawy zamiatamy pod dywan?
Tom Fassaert, fotograf i dokumentalista, pewnego dnia otrzymuje zaproszenie od swojej przebojowej 95-letniej babci, byłej modelki, która mieszka w RPA. Jedyne, co o niej słyszał, to pełne żalu opowieści swojego ojca (jej syna). Owocem wizyty jest prawdziwy portret rodziny i jej licznych niedoskonałości. Reżyser analizuje w filmie dziecięce traumy i ukazuje, że jako dorośli możemy je nosić przez całe życie. Chyba że obie strony wyrażą wolę, aby razem usiąść i porozmawiać. Niestety, zazwyczaj rzeczy, które powinny zostać wypowiedziane na głos, pozostają ukryte. Najłatwiejszym rozwiązaniem okazuje się zasada Scarlett O’Hara – „Pomyślę o tym jutro!”. Takie odroczenia, czyli tzw. mechanizm prokrastynacji, stosuje na co dzień każdy z nas.
6. Na przemian miłość i nienawiść. Czy w rodzinie można się dogadać?
Znakomity dokument „Bracia” Wojciecha Staronia opowiada o dwóch braciach, którym udało się uciec z łagru, ale nie mogą uciec od siebie. Kochają się, ale i zarazem nienawidzą. Jeden – marzyciel artysta malarz, drugi – pragmatyk naukowiec, są jak ogień i woda. Stale jeden jest zdany na drugiego: w stalinowskim łagrze, w komunistycznej Rosji i po repatriacji w kapitalistycznej Polsce. Ich barwne życie składa się z nieustannych przeciwności losu, ale to właśnie we dwójkę, pomimo waśni i sporów, potrafią je pokonywać. Jak się porozumieć mimo problemów? Nawet jeśli mnie skrzywdziłeś czy zawiodłaś, to ja ci ułatwię, żebyś zadośćuczynił – warto nauczyć się tego rodzaju podejścia. Bo ludzie mogą się na siebie obrażać, ale jednocześnie stale iść ku sobie.
„Bracia” Wojciech Staroń. Premiera : 8 kwietnia
FILMOTERAPIA ONLINE: Skorzystaj z treningu Filmoterapii – nowego narzędzia opracowanego przez psychologów SWPS. Wystarczy się zalogować i po seansie wypełnić w zakładce Trening narzędzia filmoterapeutyczne na tej stronie.
Żródło: Magazyn SENS, kwiecień 2016 rok.
Podziel się
